از روزی که کروناویروس تبدیل به سرتیتر اخبار دنیا شد تا روزی که شیوع آن به قرنطینه خانگی در کل جهان انجامید، چند هفته‌ای زمان بود و در این فرصت یک فیلمساز مستقل ایرانی-کانادایی به نام مصطفی کشوری، فیلمنامه‌‌ای با موضوع یک بیماری واگیردار نوشت، آن را فیلمبرداری کرد، و حتی مراحل پس-از-تولید را هم انجام داد.
و بعد، واقعیت از فیلم سبقت گرفت: تمام فستیوال‌های دنیا لغو شدند و فیلم «کرونا» هم قرنطینه شد.
در این سال‌ها به لطف تجهیزات دیجیتال نسبتا ارزان‌قیمت، به ندرت شاهد فاصله‌ای طولانی بین رویدادهای واقعی و ساختن فیلم آنها هستیم. مثل طوفان سَندی در سال ۲۰۱۲ یا سونامی ژاپن در سال ۲۰۱۱.
اما این فیلم جدید، ساخته مصطفی کشوری، از این نظر خیلی غیرعادی است که داستان آن هنوز در دنیای واقعی جریان دارد.
فیلم ۶۳ دقیقه‌ای آقای کشوری که نامش هم Corona است داستان ۷ نفر را بازگو می‌کند که در یک آسانسور گیر افتاده‌اند و کم‌کم می‌فهمند که یکی از آنها به کووید-۱۹ دچار است. کشوری، ۳۳ ساله، می‌گوید که موضوع این اثر درباره ترس، «مطالعهٔ اجتماع، آدم‌ها و انتخاب‌های اخلاقی» است و «همهٔ ما در این ماجرا همسفریم».
شهر ونکوور، معروف به هالیوودِ شمال، دروازهٔ کانادا به آسیا ست و به همین خاطر هم مرکز زلزلهٔ کووید-۱۹ در این کشور شد. همزمان با شیوع «ویروسِ ووهان» گزارش‌های زیادی از آزار شهروندان چینی-کانادایی و دیگر مهاجرین آسیایی‌تبار منتشر شد و حمایت مالی از کسب‌و‌کارهای چینی-کانادایی تا ۷۰٪ کاهش یافت.
همان روزها آقای کشوری داخل یک آسانسور تیتر اخبار را می‌خواند که ایدهٔ فیلم به ذهنش رسید. او که رییس انجمن فیلم و تلویزیونِ اقلیت‌ها در بریتیش کلمبیا هم هست می‌گوید: «آزارهای زیادی داشتیم، کسی فکر نمی‌کرد یک سفید پوست هم کرونا می‌گیرد. اما این ویروس تبعیض قائل نمی‌شود.»
«در زندگی واقعی همه ما با تبعیض روبرو هستیم، در زمینه‌های مختلف. پس اگر می‌شد همه این آدم‌های مختلف را [به نمایندگی از جامعه] داخل فیلم آورد و آنها را با هم به تله انداخت، شخصیت واقعی‌شان را نشان می‌دادند.»
او در اواخر ژانویه ظرف دو هفته فیلمنامه را نوشت، ۱۰ روز دیگر صرف خلق اثر کرد، و به قول خودش: «با یک بودجه بسیار کم، جایی را اجاره کردیم و یک آسانسور ساختیم.»
کل فیلم در یک نوبتِ ضبط و با دوربینِ روی دست فیلمبرداری شده است. کشوری می‌گوید: «به بازیگرها گفتم: “فکر کنید واقعا یک نفر از شما در این آسانسور کروناویروس دارد.” آنها را تشویق به بداهه‌پردازی کردم. سخت‌ترین بخش کار این بود که همه فیلم را در یک نوبت ضبط کنیم.»
طی ۳ روز در ماه فوریه، و بعد از ۷۰ تلاش بالاخره فیلم ضبط شد و این در حالی بود که بودجهٔ کشوری رو به پایان بود. او می‌گوید: «کمبود بودجه به ایجاد اضطراب داخل فیلم کمک کرد.»
اما چیزی که او پیش‌بینی نمی‌کرد، این بود که کروناویروس تبدیل به یک اپیدمی جهانی شود و کل دنیا را به تعطیلی بکشد:
«متاسفانه نشد که فیلم را به فستیوال‌ها بفرستیم چون همه آنها تا اطلاع ثانوی لغو شده‌اند. شاید آن را در سرویس‌های استریم پخش کنیم. این فیلم به کل مردم دنیا تعلق دارد.»
کشوری می‌گوید که خوشبختانه تمام ۲۵ نفری که در ساخت فیلم شرکت داشتند سالمند و ساختن فیلم آنها را به خطر نینداخت.
منبع: NYTimes
