دولت فدرال طی اعلام آخرین برنامه بودجه برای سال 2019-20 از وجود یک کسری بودجه ملی 19.8 میلیارد دلاری خبر داده است. این میزان نسبت به کسری سال 2015 و زمانی که جاستین ترودو قول داد وضعیت بودجه را به حالت عادی بر می‌گرداند بسیار بیشتر است. دولت لیبرال حال می‌گوید قصد دارد تا سال2023-24 این کسری بودجه 19.8 میلیارد دلاری را کاهش داده و به 9.8 میلیارد دلار برساند.
کانادایی‌ها به شدت درباره وضعیت مالی خودشان و کشور کانادا نگران هستند.
طبق یک نظرسنجی که در ماه دسامبر سال 2018 و توسط مرکز مشاوره مالی MNP انجام شد مشخص گردید که 46 درصد از شهروندان کانادا فاصله 200 دلاری و یا حتی کمتری تا مرز ورشکستگی مالی دارند. این مقدار بیش از 6 درصد نسبت به نتایج سه‌ماهه پیشین بیشتر شده است. برگزارکنندگان این نظرسنجی افزایش نرخ‌های بهره را بعنوان یکی از فاکتورهای اساسی این رشد برشمرده‌اند. همچنین یافته‌ها نشان داده‌اند که 31 درصد از اهالی کانادا می‌گویند که قادر به پرداخت قبوض و بدهی‌های خود نیستند و این میزان افزایشی 25 درصدی نسبت به آمار سه‌ماهه گذشته را نشان می‌دهد.
به طور کلی نمی‌توان با استناد به یک فاکتور یا اتفاق خاص نتیجه گرفت رکود اقتصادی در حال ایجاد شدن است. اما برخی موارد مانند منحنی سود نیز در روز جمعه گذشته سقوط کردند و همین موضوع باعث شد تا گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال رکود اقتصادی بالا رود. سرمایه‌داران این اتفاق را بعنوان علامتی بد برای اقتصاد تعبیر کرده‌اند.
با نگاهی گذرا به شرایط کنونی می‌توان نتیجه گرفت که بهتر است خودمان را برای یک رکود اقتصادی آماده کنیم.
در گزارشی که سازمان Fitch Ratings در روز بعد از اعلام برنامه بودجه دولت منتشر کرده آمده: بدهی ناخالص دولت کانادا در ترکیب با حساب‌های مالی دولت فدرال و دولت‌های استانی مقداری بیشتر از سایر کشورها (بجز ایالات متحده) را نشان می‌دهد. میزان کنونی این بدهی تا حدی نزدیک به سطح هشدار که بعنوان وضعیت AAA نامیده می‌شود قرار دارد. البته ما پیشبینی میکنیم که میزان بدهی دولت در آینده نزدیک تا مقدار 85 درصد GDP کاهش پیدا کند.
برخی افراد، مخصوصا کسانی که در جنوب مرزهای کانادا و در آمریکا زندگی می‌کنند می‌گویند نباید نگران بود. جنت یلن که رییس سابق صندوق مالی فدرال ایالات متحده بوده یکی از این افراد است. او که در یک کنفرانس در شهر هنگ‌کنگ در روز دوشنبه حاضر شده بود درباره انحرافات منحنی سود گفت: سیستم صندوق فدرال ممکن است در برخی شرایط نیاز به کاهش نرخ‌ها پیدا کند، اما مطمئنا این وضعیت نمی‌تواند بعنوان نشانه‌ای از بروز رکود اقتصادی تعبیر شود.
اقتصاد کانادا شدیدا با اقتصاد ایالات متحده گره خورده و آمریکا مقصد نزدیک به یک سوم از صادرات کشور کانادا است. اما اقتصاد و تاکتیک‌های مالی در حال تغییر هستند. از طرفی گفته می‌شود که احتمال بروز یک رکود اقتصادی نیز وجود دارد. حال سوال این است که در صورت وقوع آن چه کاری باید بکنیم؟
معکوس منحنی سود چیست؟ مالیات کربن چیست؟ آیا در حال حاضر زمان مناسبی برای سرمایه‌گذاری است؟ اگر اینطور است باید بر در چه حوزه‌هایی سرمایه‌گذاری کنیم؟
از داریل براون که یک مشاور و تحلیلگر مستقل مالی (CFA) است خواسته شده تا درباره موارد بالا راهنمایی‌هایی ارائه دهد. او با توجه به دانشی که کسب کرده در حدود 10 سال است که به عنوان تحلیلگر درآمد ثابت در شرکت‌هایی مانند DBRS و Sun Life Financial مشغول به کار است.
براون در همان ابتدا گفت که نیازی به نگرانی نیست. به گفته او حتی اگر از نزدیک شدن رکود اقتصادی دلهره دارید نیز راه‌های متعددی برای تنظیم امور مالی خانوار وجود دارد. او در اینباره گفت: این‌که شما بدانید چه مقدار هزینه کرده‌اید و در طول ماه به چه چیزهایی احتیاج پیدا می‌کنید بسیار مهم است. باید برای تامین آن‌ها یک برنامه منظم تدوین کنید و این بهترین راهکار برای شما است. در صورتی که دارای پس‌انداز اضطراری نیستید نیز بهتر است از همین حالا برای کنار گذاشتن این پس‌انداز و تنظیم آن فکری کنید.
براون یک روش ساده را برای این کار پیشنهاد می‌کند: هزینه‌ها و خریدهای اختیاری خود مانند خوردن غذا بیرون از خانه، تهیه بلیط برای کنسرت و نمایش‌های بزرگ، و یا خرید با تعویض لوازم خانگی خودتان را کاهش دهید. به عبارت دیگر شما نباید پولی را که ممکن است به آن نیاز شدید پیدا کنید به راحتی از دست دهید. عاقلانه آن است که همیشه یک پس‌انداز اضطراری داشته باشید، اما متاسفانه همه ما از این پس‌انداز بهره‌مند نیستیم. شما باید هر روز متعهدانه برای صرف هوشمندانه هزینه‌ها و بکارگیری استراتژی‌هایی برای صرفه‌جویی اقتصادی داشته باشید. همواره این اصل را باید به خاطر داشته باشید که نباید برای آنچه از توان مالی شما خارج است هزینه‌ای کنید.
براون در ادامه گفت: من همواره به مشتریان خود پیشنهاد می‌کنم که به اندازه سه ماه از هزینه‌های زندگی خود را کنار بگذارند. اما در صورتی که شغل آن‌ها اجازه پس‌انداز بیشتر را بدهد، افزایش این پس‌انداز به چهار ماه و حتی بیشتر نیز کاری بسیار عاقلانه خواهد بود.
معکوس منحنی سود
زمانی که اقتصاد در شرایط خوبی باشد ما شاهد تورم مثبت هستیم. در این زمان سرمایه‌گذارانی که دارای درآمد ثابت باشند می‌توانند تقاضای بازگشت سود بیشتری برای وام‌های پرداختی خود کنند.
براون درباره این موضوع این‌گونه توضیح می‌دهد: سودهایی که آن‌ها برای اوراق قرضه بلندمدت مانند اوراق قرضه 10 ساله دریافت می‌کنند بسیار بیشتر از سود اوراق قرضه مثلا سه ماهه است. به رابطه میان این مبالغ سود دریافتی، منحنی صعودی و شیب‌دار سود می‌گویند.
او در ادامه گفت: اگر سرمایه‌گذاران دارای سرمایه ثابت احساس خطر کنند و اقتصاد در حال ورود به دوره رکود باشد، انتظارات، کارمندان، هزینه‌ها و حقوق‌های پرداختی آن‌ها نیز کاهش پیدا خواهد کرد. این شرایط بر تورم درازمدت نیز اثر خواهد گذاشت. در نتیجه میزان سودی که آن‌ها برای اوراق قرضه خود در درازمدت طلب می‌کنند به شدت کاهش پیدا می‌کند و در برخی موارد حتی میزان سود دریافتی برای اوراق قرضه سه ماهه بیشتر از اوراق قرضه بلندمدت خواهد شد. این همان چیزی است که بعنوان منحنی معکوس سود می‌شناسیم و از گذشته آن را به عنوان معیاری برای شناسایی رکود اقتصادی به کار می‌برند. زمانی که این علامت بروز کند به احتمال زیاد در فاصله سه تا 36 ماه از این وارونگی رکود اقتصادی رخ خواهد داد.
این دقیقا همان چیزی است که روز جمعه اتفاق افتاد و موجب نگرانی برخی از سرمایه‌گذاران گردید.
اما مشکل اصلی براون با به کار بردن منحنی سود به عنوان یک شناساگر بروز هر نوع رکود اقتصادی آن است که امروزه برخی فاکتورهای غیراقتصادی نیز وارد ماجرا شده‌اند. این فاکتورهای جدید باعث کاهش احتمال بروز رکودهای اقتصادی درازمدت می‌شوند و میزان سودی را که سرماه‌گذاران برای اوراق قرضه بلندمدت خود طلب می‌کنند را نیز کم می‌کنند.
او به عنوان مثال به اتوماسیون و دیجیتالی شدن کالاها و خدمات اشاره می‌کند.
براون می‌گوید: قیمت‌هایی که ما برای محصولات پرداخت میکنیم به اندازه سابق رشد ندارند. این موضوع زمانی که ما اختلاف کیفیتی را در گذر زمان در نظر میگیریم بیشتر خودش را نشان می‌دهد.
او همچنین می‌گوید که جهانی‌سازی و ایجاد اقتصاد آزاد باعث شده که تبادل کالاها و خدمات با قیمت‌هایی پایین‌تر نسبت به گذشته انجام شوند.
براون در ادامه می‌افزاید: زمانی که این دو مورد را با هم در نظر میگیریم مشاهده می‌کنید که نرخ‌های تورم سه‌ماهه به نسبت انتظارات کمتر می‌شوند و میزان سود‌های بلندمدت هم کاهش پیدا می‌کنند. به اعتقاد من دلیل این رویدادها کاملا ساختاری است و به مواردی مانند تکنولوژی و جهانی‌سازی بستگی دارد، و فاکتورهای سیکلی همچون کاهش نرخ اشتغال و درآمدها که از رکود اقتصادی خبر می‌دهند در این موضوع بی‌تاثیر هستند. امروزه ممکن است که ما بتوانیم یک اقتصاد در حال گسترش را، با وجود مستقیم و یا حتی تا حدی معکوس بودن منحنی سود، برای آینده شکل دهیم.
مالیات کربن
قرار است که از امروز یعنی 1 آوریل مالیات جدید بر کربن اجرایی شود. برخی کارشناسان فکر می‌کنند اجرایی شدن این قانون بیهوده است و می‌تواند حتی باعث بدتر شدن اوضاع شود. با این حال براون اعتقاد دارد که باید برای کربن نیز مانند سایر آلاینده‌ها جریمه وضع شود و نباید آن را مستثنی کنیم. او گمان می‌کند که وضع مالیات بر تولید آلاینده کربن می‌تواند یکی از ارزان‌ترین، سریع‌ترین و مستقیم‌ترین روش‌های موجود باشد.
براون پیشنهاد می‌کند این مالیات باید همراه با ایجاد آگاهی و آموزش درباره انرژی مصرفی خانوار لجرایی شود. او می‌گوید باید تاثیر مستقیم مصرف انرژی بر بودجه مصرف‌کنندگان خانگی، و تاثیری که مصرف انرژی بر بودجه خانواده‌ها به شکل مالیات و نیز تخفیف‌های بالقوه می‌گذارد، به افراد اطلاع‌رسانی شود. او در اینباره گفت: این مالیات می‌تواند مزایایی در درازمدت داشته باشد، اما هم مصرف‌کنندگان خانگی و هم صنعت باید در دوران زمانی کوتاه‌تر خود را با این شرایط هماهنگ کنند.
توصیه‌هایی درباره سرمایه‌گذاری
براون توصیه می‌کند که سرمایه‌گذاران عمده بهتر است در شرایط کنونی باید با فرض این‌که اقتصاد در حال ورود به رکود است، عمل کنند. این کار باعث خواهد شد تا سرمایه‌گذاری آن‌ها در بخش‌های سیکلی کاهش پیدا کرده و از سویی در صنایع غیر سیکلی و یا سرمایه‌گذاری‌های با درآمد ثابت بیشتر ورود پیدا کنند.
براون در اینباره این‌گونه توضیح داد: در این شرایط معمولا پولی که از طریق صنایع سیکلی مانند انرژی، مواد، صنایع و واحدهای وابسته به مصرف‌کننده بدست می‌آیند در بخش‌های کم‌خطرتر مانند خدمات، حوزه‌های ارتباطی و املاک (REITS)، و یا سرمایه‌گذاری‌های دارای درآمد ثابت مانند خرید اوراق قرضه دولتی و یا همکاری‌های دولتی هزینه می‌شود. از زمان‌های گذشته همواره در زمان بروز رکود اقتصادی خرید اوراق قرضه دولتی و همکاری با نهادهای دولتی بعنوان روشی کم‌خطر و مناسب عمل کرده است.
سرمایه‌گذاری در دوران رکود اقتصادی بدون تردید بسیار چالش‌برانگیز است. در این سرمایه‌گذاری‌ها باید نکاتی را مانند این‌که شما در چه جایگاهی هستید، شرایط خاص مالی شما چگونه است، چه اهدافی دارید، و مهمتر از همه این‌که چرا سرمایه‌گذاری می‌کند می‌توانند حتی از درآمد حاصل از این سرمایه‌گذاری‌ها با اهمیت‌تر باشند.
اما با رکود اقتصادی چه باید کرد…
او در پاسخ به سوالی درباره وضعیت کشور کانادا و احتمال وقوع رکود اقتصادی گفت که بیشتر از شهروندان کانادایی نگران این موضوع است. براون در ادامه افزود: چه رکود اقتصادی رخ دهد یا ندهد شما باید واقع‌بینانه سرمایه‌گذاری کنید و به هیچ عنوان انتظار سود کلان نداشته باشید. بهتر است بیشتر به حفظ سرمایه خود فکذ کنبد زیرا در مراحل بعدی مجددا به آن نیاز پیدا خواهید کرد. نرخ رشد اقتصادی جهانی که ما در طول ده سال گذشته تجربه کرده‌ایم روندی کاهشی را نشان می‌دهد. اما در حال حاضر نمی‌توان تشخیص داد که این کاهش نرخ رشد موجب کاهش تعداد قراردادهای اقتصادی خواهد شد یا خیر و این‌که آیا نرخ رشد اقتصادی همچنان مثبت باقی خواهد ماند یا منفی می‌شود. با این حال امید است نرخ رشد همچنان در سطحی پایین اما مثبت باقی بماند.
منبع: dailyhive
