خصوصی” و “ورود ممنوع” روبرو می‌شوند که آن‌ها را ناامید از ادامه دادن مسیر می‌کند و مجبور می‌شوند از ادامه مسیر منصرف گردند. با اینحال همه به این راحتی تسلیم نمی‌شوند.
در حال موضوع مبارزات مردم با صاحب ثروتمند مزرعه عظیم Douglas Lake در بریتیش‌کلمبیا بسیار داغ است. این شرکت به یکی از قدرتمندترین شهروندان آمریکایی یعنی استن کرونکه تعلق دارد. این گروه معترض از شهروندان پس از سال‌ها مبارزه به این نتیجه رسیده‌اند که تابلوهایی اینچنین که در املاک نصب می‌شوند در بیشتر مواقع هیچ ارزش و اعتبار قانونی ندارند.
ریک مک‌گووان و دیگر اعضای Nicola Valley Fish و Game Club در دادگاه ثابت کرده‌اند که عبور از دروازه‌های این املاک شخصی، حتی اگر متعلق به میلیاردرها نیز باشد، حق شهروندان است. او می‌گوید: بیشتر تابلوهای “ورود ممنوع” در استان بریتیش‌کلمبیا غیرقانونی هستند.
دریاچه Stoney Lake که یکی از ده‌ها پهنه آبی در منطقه Nicola Valley محسوب می‌شود زمانی مقصد ماهیگیری بسیاری از ساکنین، ازجمله بومیان منطقه بوده است. اما به تازگی صاحب زمین‌های اطراف دریاچه یعنی آقای کرونکه ماهیگیری در آن را ممنوع اعلام کرده است.
با اینحال دادگاه عالی بریتیش‌کلمبیا به قضاوت جول گروس طی حکمی اعلام کرد این میلیاردر آمریکایی و کارکنانش اجازه ندارند مانع از ورود شهروندان به نواحی اطراف دریاچه‌های Minnie و Stoney شوند و نصب قفل، دروازه و یا نصب تابلوهای “ورود ممنوع” در این ناحیه کاملا غیرقانونی است.
پیروزی Nicola Valley club در پرونده حقوقی خود علیه شرکت Douglas Lake Cattle باعث خوشحالی بسیاری از دوستداران طبیعت و شهروندان کانادایی شده که به دنبال احقاق حقوق خود برای دسترسی به اراضی بکر و طبیعی کشور کانادا برای تمامی شهروندان هستند.
مساحت ملک آقای کرونکه در بریتیش‌کلمبیا حتی از مترو ونکوور نیز بیشتر است و در جاذبه‌های طبیعی بسیاری همچون دریاچه Stoney در آن جای دارند. این ملک نتنها بزرگترین مرتع و مزرعه کانادا محسوب می‌شود، بلکه بزرگترین ملک شخصی در کل استان بریتیش‌کلمبیا نیز هست.
مک‌گووان که 67 سال سن دارد بیشتر عمر خود را به عنوان مسئول نقشه‌برداری در وزارت بزرگراه‌های بریتیش‌کلمبیا سپری کرده است. او نقشه متر به متر هر جاده که از میان تپه‌های این منطقه در جنوب‌شرق Merritt می‌گذرد را کشیده و از بر است. تخصص و دانش بالای او باعث شد تا نقش موثری به عنوان شاهد در دادگاه بازی کند و تاثیر مهمی بر روی رای قاضی به نفع شهروندان بگذارد.
مک‌گووان می‌گوید: این‌که تابلوهای ورود ممنوع این ملک دیگر ارزشی ندارند حس خیلی خوبی به من می‌دهد. من تمام مسیرهای این منطقه را بررسی کرده‌ام و از قبل می‌دانستم بستن آن‌ها غیرقانونی است.
دعوی حقوقی مک‌گووان و دیگر فعالان با صاحبان املاک به خاطر دستیابی به پول و منافع شخصی نیست. مبارزات مک‌گووان در این سال‌ها موجب گردیده تا سه مرتبه توسط RCMP محلی نیز دستگیر شود، اما هیچگاه محکوم نشده است. در جلسه دادگاه قاضی نیروی پلیس را به دلیل همکاری با کارکنان مزرعه کرونکه مورد انتقاد قرار داد و ماموران اداری و سیاستمداران دولت استانی بریتیش‌کلمبیا را نیز به دلیل تصمیمات اشتباهی کوتاهی در رسیدگی به حقوق شهروندان سرزنش کرده است.
هرچند دعوی حقوقی مردم با شرکت Douglas Lake سر و صدای زیادی در میان طرفداران حق دسترسی به مراتع طبیعی به پا کرده، اما مبارزه Nicole Valley club با میلیاردر آمریکایی تنها بخشی از یک جنبش بسیار بزرگتر است.
حدود صد سال از عمر این جنبش که the freedom to roam یا the right of public access to the wilderness نام دارد می‌گذرد. کوهپیمایان، ماهیگیران، دوستداران طبیعت و بسیاری دیگر از شهروندان عادی مدت‌هاست تلاش می‌کنند تا حق دسترسی به دریاچه‌ها، رودخانه‌ها، کوهستان‌ها و طبیعت وحشی را، همزمان با احترام به حق مالکان، برای شهروندان کانادا بدست آورند.
این جنبش بارها تلاش کرده تا دسترسی به دریاچه‌ها و رودخانه‌های تحت مالکیت دولت را آزاد کند و به محاصره آن‌ها توسط اراضی خصوصی، مانند شرایطی که در Nicola Valley وجود دارد، پایان دهند. در موارد دیگر نیز آن‌ها تلاش می‌کنند تا مسیرهایی مشخص از میان این املاک خصوصی ایجاد کنند.
جنبش freedom to roam در اسکاتلند، فنلاند، ایسلند، سوئد، نروژ، اتریش، سوییس و برخی دیگر کشورها از سابقه طولانی برخوردار است. در این کشورها می‌توانید از طریق هزاران کیلومتر مسیر تعیین شده که از در املاک شخصی وجود دارند با آسودگی گذز کنید. حال کانادایی‌ها نیز در تلاش هستند به موفقیتی مشابه در این زمینه دست پیدا کنند!
مزرعه Douglas Lake Cattle یکی از چندین مرتع خریداری شده توسط کرونکه از سال 2003 به این سو است. او که یکی از صاحبان املاک و میلیاردرهای مطرح آمریکایی است صاحب تیم فوتبال آمریکایی Los Angeles Rams، تیم بسکتبال Denver Nuggets، تیم هاکی Colorado Avalanche، تیم فوتبال آرسنال و برخی دیگر از باشگاه‌های ورزشی مطرح در لیگ‌های مختلف دنیا است. همسر او Ann Walton نیز فرزند خانواده صاحب Walmart پردرآمدترین شرکت دنیا می‌باشد.
مجموع مساحت مزرعه Douglas Lake با احتساب زمین‌های دیگر کرونکه در اطراف دریاچه Alkali، رودخانه Riske، رودخانه Dog و مزارع Quilchena تقریبا 5،000 کیلومتر مربع می‌شود. این درحالیست که کل مترو ونکوور تنها 2،700 کیلومتر مربع وسعت دارد.
مزرعه Douglas دارای جایگاه شخصی فرود هواپیما و ماهیگیری است. همچنین دریاچه‌های Stoney و Minnie که در گذشته مقاصد محبوب ماهیگیری مردم بودند در این ملک قرار گرفته‌اند. البته امروزه دیگر ماهیگیری در آن‌ها ممنوع شده است. کرونکه که به Silent Sam مشهور است هیچگاه با رسانه‌ها صحبت نمی‌کند. مجله Forbes ثروت کرونکه را در حدود 8.5 میلیارد دلار تخمین زده است.
کرونکه دارای مزارع بسیار بزرگی در کشور آمریکا نیز هست. به همین دلیل او جو گاردنر کانادایی را به عنوان نماینده خود در مزرعه Douglas انتخاب کرده بود. اخیرا نیز برای پرونده خود با Nicole Valley club مجبور گردید صدها هزار دلار هزینه کند.
در ماه جولای پس از اعلام رای قاضی گروس مدیرکل مزرعه Douglas آقای گاردنر پس از 40 سال از سمت خود برکنار شد. بر اساس رای دادگاه دو دریاچه که در مزرعه کرونکه قرار دارند باید مجددا برای ماهیگیری تفریحی عموم مردم بازگشایی شوند. علاوه بر این دادگاه گاردنر را متهم کرده اقداماتی فراتر از قانون انجام داده است.
رای دادگاه عالی بریتیش‌کلمبیا مهر تاییدی بر حق و حاکمیت مردم بر پهنه‌های آبی این استان و کشور کانادا است. بسیاری از شهروندان معتقد هستند دولت در مقابله با بخش خصوصی ناکام بوده است. قاضی گروس نیز دولت استانی بریتیش‌کلمبیا را متهم می‌کند که نتوانسته در این سال‌ها پاسخ مناسبی به نقض قوانین توسط شرکت Douglas Lake دهد. او می‌افزاید: بیش از 20 سال یک شرکت خصوصی زمین‌های بسیار وسیعی را تحت تصاحب خود داشته و مردم را از رانندگی در جاده‌های عمومی منع کرده، اما دولت استانی هیچ واکنشی نشان نداده است.
آقای گروس از سیاستمداران بریتیش‌کلمبیا خواسته تا قوانین منع ورود به املاک خصوصی را مورد بازبینی قرار دهند تا اطمینان حاصل شود شهروندان همیشه حق دسترسی به اراضی مهم و ارزشمند طبیعی را خواهند داشت.
مسئولین مزرعه Douglas Lake درخواست تجدیدنظر در رای دادگاه را داده‌اند.
در زمان مبارزات مک‌گووان مورد حمایت تعداد زیادی از شهروندان Nicola Valley، Kamloops، مترو ونکوور، ویکتوریا و مناطق دورافتاده‌تر بوده است. آن‌ها کمک‌های خود را به روش‌های گوناگون به دست او می‌رساندن. او بیش از 30 سال است که در حال مبارزه برای احقاق حقوق عموم جامعه است.
هری لیتل که یک معلم بازنشسته 73 ساله و از اعضای کلوپ Nicole Valley است نیز در این مبارزات مک‌گووان را همراهی می‌کرد. در سال‌های گذشته مک‌گووان بارها به شکستن قفل دروازه‌های مزرعه Douglas Lake مبادرت ورزیده بود. او با دانش کافی که داشت این را می‌دانست که جاده دسترسی دریاچه به Stoney همچنان در قرارداد نگهداری بزرگراه‌ها ذکر شده، اما از زمان خریداری این املاک توسط کرونکه دسترسی عمومی به آن مختل گردیده است. حال پس از اعلام رای دادگاه به نفع مردم برخی از مسیرهای این مزرعه که بیش از 30 سال غیرقابل عبور بودند بازگشایی شده و امکان رانندگی با خودرو در آن‌ها وجود دارد.
با تمامی این‌ها مک‌گووان معتقد است تا پایان مبارزه راهی طولانی باقی مانده است. او می‌افزاید که در حال حاضر بیش از 30 دریاچه در Nicole Valley وجود دارند که صاحبان شخصی به طور غیرقانونی با ساخت حصار، کشیدن دیوار و پرچین دسترسی عمومی به آن‌ها را مختل و ممنوع کرده‌اند.
یکی از این موارد بسته شدن جاده قدیمی دسترسی به آبشارهای Quilchena در جنوب بزرگراه Kelowna Connector است. در سال‌های دور مردم محلی بسیاری برای شنا و پیکنیک به این آبشارها سفر می‌کردند اما متاسفانه امروزه کرونکه دسترسی به آن را نیز ممنوع کرده است.
مک‌گرووان می‌گوید: من همیشه با خود فکر می‌کنم چرا یکی از ثروتمندترین افراد در دنیا که املاک بسیار زیادی دارد چرا باید تا این حد به دنبال تصاحب زمین و ملک بیشتر باشد. پاسخ ساده است: کاپیتالیست می‌خواهد صاحب همه چیز باشد.
در اروپا مسیرهای کوهپیمایی و کوهنوردی بسیار زیادی در اختیار صاحبان خصوصی قرار داشت که مردم در برخی از آن‌ها بیش از هزار سال رفت‌وآمد کرده بودند. در نهایت طی مبارزات دشوار و متعدد مردم توانستند حق دسترسی به آن‌ها را بار دیگر بدست آورند و امروزه از این مسیرها به عنوان ثروت‌های عمومی شناخته می‌شوند.
در دهه 1930 میلادی یکی از اولین مبارزات با مالکیت افسارگسیخته بر زمین‌های عمومی در منچستر انگلستان رخ داد. در این سال‌ها گروهی از کارگران سرکش و جوان کارخانه که خود را ramblers خطاب می‌کردند به پیاده‌روی در اراضی خصوصی تحت عنوان Peak District پرداختند. آن‌ها به دلیل این اقدام خود بارها دستگیر شدند اما سرانجام توانستند بخ خواسته خودشان برسند. امروزه بریتانیا و کشورهای دیگر مانند سوئد، نروژ، سوییس، نیوزلند و غیره تا حدی به خواسته‌های freedom to roam برای شهروندان خود دست پیدا کرده‌اند.
با تمامی این‌ها هر کشور قوانین خاص خود را برای حمایت از صاحبان زمین و ملک در مقابل شهروندان بی‌مسئولیت دارد. مالکین همواره نگران آن هستند برخی از مسیرهای تعیین شده خارج شوند، زباله‌های خود را در ملک آن‌ها رها کنند، بدون اجازه چادر بزنند، آتش روشن کنند، به محیط‌زیست آسیب برسانند و یا به دلیل مصدوم شدن در داخل ملکشان از آن‌ها شکایت کنند.
اما در کانادا شرایط فرق می‌کند در حال حاضر تعداد زیادی تابلو ورود ممنوع در جای جای کشور وجود دارند که مانع از ورود شهروندان به این اراضی می‌شوند. به گفته کریس هاروی وکیل Nicole Valley club شهروندان کانادایی انتظار دارند دولت‌ها از دسترسی آن‌ها به اراضی طبیعی و وحشی حمایت کنند، اما اغلب دولت‌ها بر خلاف این خواسته پیش می‌روند.
به گفته هاروی کانادایی‌ها از نظر مالکین بین صاحبان ملک روشنفکر اروپایی و صاحبان ملک سختگیر آمریکایی قرار می‌گیرند. در آمریکا بسیاری از صاحبان املاک در صورت ورود غیرقانونی با تفنگ با شما صحبت می‌کنند.
در حال حاضر شاهد فراگیرتر شدن جنبش right to roam در کشور کانادا هستیم. در استان بریتیش‌کلمبیا حتی ساکنین شهر نیز روح خود را در دامن طبیعت وحشی منطقه جست‌وجو می‌کنند.
دو سال پیش رهبر حزب سبز بریتیش‌کلمبیا اندرو ویور با الهام از پرونده مزرعه Douglas اقدام به ارائه پیشنویس لایحه M223 تحت عنوان قانون The Right to Roam به مجلس استانی کرد. با اینحال این لایحه تنها بر روی کاغذ باقی ماند و هیچگاه جنبه اجرایی به خودش نگرفت. هنوز هم کسانی مانند کلیر هیوم نماینده حزب سبز هستند که گمان می‌کنند پرداختن به این موضوع بسیار حیاتی است و باید دولت اقدامی در راستای احقاق حقوق مردم و آزادی ورود به اراضی طبیعی انجام دهد.
هیوم می‌گوید با بالا گرفتن جنبش right to roam بحث‌های بسیاری درباره قوانین کهنه سرزمین‌های بومیان و قانون ممنوعیت ورود به املاک خصوصی می‌شود. او می‌افزاید: ویور انتظار نداشت لایحه او که سعی کرده بود طبیعت را برای عموم مردم آزاد کند و آن را از انحصار عده‌ای محدود خارج نماید، رای بیاورد. با اینحال او همچنان امیدوار است مطرح کردن این لایحه همچون یک جرقه برای شروع حرکت‌های جدید موثر باشد.
کالوین سندبورن که رییس مرکز قوانین محیط‌زیستی دانشگاه ویکتوریا است به عنوان یکی از رهبران ائتلاف loose-knit شناخته می‌شود. این رهبران تلاش می‌کنند تا امکان بهره‌مند شدن از اراضی املاک و زمین‌های خصوصی را برای عموم شهروندان فراهم کنند.
سندبورن با همکاری دانشجویان حقوق گراهام لیتمن و مت هولز یک گزارش جامع تحت عنوان افزایش دسترسی عمومی به زمین‌ها و املاک خصوصی را تهیه کرده‌اند. در این گزارش به برخی از بحث‌برانگیزترین موضوعات مرتبط در بریتیش‌کلمبیا پرداخته شده است.
تیم سندبورن با بررسی املاک Douglas Lake پیشنهاد ایجاد یک شبکه 700 کیلومتری از مسیر برای پیاده‌روی شهروندان در جزیره ونکوور را ارائه داده‌اند که Island Spine Trail نام دارد. آن‌ها علاوه بر این به بررسی دیگر اختلافات اینچنین در Lasqueti Island، Galiano Island و Comox پرداخته‌اند.
فدراسیون حیات‌وحش بریتیش‌کلمبیا، فدراسیون Fly Fishers بریتیش‌کلمبیا و شورای Outdoor Recreation نیز اقداماتی در راستای دستیابی به right to roam انجام داده‌اند. آن‌ها مسیرهایی که دوستداران طبیعت بیشتر استفاده می‌کنند و از میان املاک خصوصی می‌گذرند را شناسایی و بررسی کرده‌اند.
سندبورن به منظور کاهش نگرانی صاحبان املاک بر این موضوع تاکید دارد که طرفداران right to roam هیچگاه به دنبال دسترسی دائمی و کامل به ملک افراد نیستند. او می‌افزاید: ما به دنبال بازگشایی صدها مسیر مختلف در ملک یک نفر نیستیم. دسترسی به روش‌های مختلف می‌تواند ایجاد شود.
علاوه بر این دسترسی تنها برای اراضی طبیعی و وحشی محدود نمی‌شود. به عنوان مثال منطقه Gorge در شهر ویکتوریا نیز یکی از موارد اختلاف است. دانشجویان سندبورن با تحقیقات خود نشان داده‌اند که صاحبان املاک چگونه با ساخت پارکینگ‌ها و کلبه‌ها در سواحل Gorge آن را از دسترس شهروندان خارج کرده‌اند. به طور قانونی این تاسیسات باید هر 200 متر ساخته شوند.
سندبورن می‌گوید در زمان فعالیت دانشجویان در منطقه Gorge تعدادی از اهالی که در آن سوی رودخانه زندگی می‌کردند درباره فعالیت آن‌ها کنجکاو شدند. برخی از این اهالی 20 سال در منطقه زندگی می‌کردند اما نمی‌دانستند این حق را دارند تا با قایق از آب عبور کنند.
به گفته سندبورن مترو ونکوور نیز در نواحی White Rock و West Vancouver با مشکلاتی برای دسترسی به سواحل روبرو است.
ایالت واشنگتن می‌تواند الگوی خوبی برای بریتیش‌کلمبیا باشد
دانشگاه ویکتوریا پیشنهاد کرده تا مسئولان استان بریتیش‌کلمبیا با الگو گرفتن از نقاط دیگر دنیا مشکلات موجود در این حوزه را حل کنند. به عنوان مثال ایالت واشنگتن که در همسایگی بریتیش‌کلمبیا قرار دارد یکی از بهترین و جامع‌ترین قوانین مربوط به املاک شخصی را دارا است.
در شهرستان‌های مابین سیاتل و بلینگهام، میئولان تخفیف‌های گسترده و قابل‌توجهی برای آن دسته از صاحبان ملک که بخش‌هایی از زمین‌های خود را برای عبور کوهپیمایان و دوستداران طبیعت، اسب‌سوارها و غیره اختصاص داده‌اند، درنظر می‌گیرند. البته این عابرین باید به قوانین هر ملک کاملا احترام بگذارند.
در آن سوی دیگر کانادا نیز راهکارهایی خلاقانه یافت می‌شود. نووا اسکوشیا از گذشته قوانین خاصی برای رعایت حق شهروندان برای بهره‌مندی از اراضی طبیعی داشته که مطابق آن‌ها می‌توان از املاک شخصی با پای پیاده عبور کرد و سواحل رودخانه‌ها و دریاچه‌ها برای همه قابل دسترسی هستند. بعلاوه ماهیگیری در آن‌ها، حتی با قایق، آزاد است.
این نوع قوانین دقیقا با اهدافی که Nicola Valley Fish و Game Club به دنبالشان هستند مطابقت دارند.
هرچند مک‌گووان سال‌هاست به مبارزه برای رسیدن به حقوق خود و دیگران مشغول است، اما خودش هم این را خوب می‌داند برای دستیابی به یک راه‌حل مناسب و جامع چاره‌ای جز اعتماد به سیاستمداران و کمک گرفتن از آن‌ها نیست. مک‌گووان متوجه شده که دانش وسیع او از جاده‌ها و اراضی تحت اختیار Nicola Valley کمک شایانی برای رسیدن به خواسته‌های عمومی کرده، اما متاسفانه بیشتر ساکنین این منطقه از آن‌ها بی‌خبر هستند. همین موضوع باعث نگرانی او می‌شود.
مک‌گووان می‌گوید: ما به شخصی احتیاج داریم که بتواند با قدرت بیشتری اهدافمان را پیش ببرد. مالکان میلیاردر دارای استراتژی‌های قوی هستند و از سرمایه سرشار خود برای استخدام وکیل و دیگر نیروهای ماهر استفاده می‌کنند تا جلوی پیشبرد اهداف ما را بگیرند. آن‌ها آرزو دارند هرچه زودتر افرادی مانند من و دیگر فعالان عمرشان به پایان برسد و دیگر کسی ادامه دهنده راه ما نباشد.
قرار است دادگاه تجدیدنظر پرونده مزرعه Douglas Lake در تاریخ 30 و 31 مارس در ونکوور برگزار شود.
منبع: Vancouver Sun
