امروز به لطف سلبریتی‌هایی مثل ایلان ماسک، پاریس هیلتون، و شاون مندز طوفان رمزارزها دنیا را در نوردیده و در این بین ستارهٔ نوظهوری هست: NFT یا رمزارزِ غیرقابل معاوضه، که اخیرا یک مورد از آن به قیمت ۶۹ میلیون دلار فروخته شد.
اما بیایید روراست باشیم، این پدیدهٔ جدید در دنیای رمزارزها آنقدرها ساده نیست. حتی رسانه‌های بزرگ و معروف هم در توصیفش با سختی روبرو هستند. زیرا مردم از خودشان می‌پرسند: من که می‌توانم یک Gif یا عکس را از اینترنت پیدا کنم، چرا باید برای مالکیتش پول‌های هنگفت بدهم؟
NFT چیست؟
NFT (مخففِ Non-fungible token) یک نوع دارایی دیجیتال است که می‌تواند فرم‌های متنوعی داشته باشد، از تصویر متحرک (Gif) گرفته، تا نقاشی‌های دیجیتال، یا قطعات موسیقی، یا حتی توییت‌ها!
مالکیت هر NFT نیز از طریق بلاکچِین قابل بررسی و تایید است. امروزه بیشتر پلتفرم‌های عرضه و معاوضهٔ NFTها بر روی بلاکچینِ اتریوم ساخته شده‌اند ولی رقبای دیگری نیز در راهند.
منظور از غیرقابل معاوضه چیست؟
اگر مطمئن نیستید که منظور از «غیرقابل معاوضه» (Non-fungible) چیست، تنها نیستید.
منظور از قابلیت معاوضه این است که یک دارایی با نظیر خودش قابل تعویض باشد. مثلا بیتکوین یک دارایی قابل معاوضه است چون میلیون‌ها بیتکوین شبیه به هم وجود دارند که ارزششان دقیقا یکسان است.
اما یک دارایی غیرقابل معاوضه، یکتا و خاص است، چیزی شبیه کارت‌های پوکمان.
یعنی اگر خالق NFT فقط یک نسخه از آن را تولید و عرضه کند، و به هر دلیلی دسترسی به آن از بین برود، دیگر امکان بازتولیدش نیست، بنابراین بدون جایگزین است؛ درست مثل نقاشی‌های رامبراند و پیکاسو. (البته برخی NFTها هم در چند نسخهٔ محدود تولید می‌شوند که طبیعتا ارزششان کمتر است).
جذابیت NFTها در چیست؟
وقتی در چارچوب بالا به NFTها نگاه کنید، منطقی ست که چرا اینقدر محبوب شده‌اند. مردم آنها را به خاطر یکتا بودن، نگهداری آسان، خرید و فروش آسان، و البته تازه بودنشان دوست دارند.
کپی‌رایت چه می‌شود؟
بعضی‌ها فکر می‌کنند که NFT به شما کپی‌رایت آن اثر هنری را می‌دهد ولی اینطور نیست. وقتی شما یک NFT را می‌خرید بلاکچِین مالکیت آن را تایید می‌کند ولی هر کسی می‌تواند آن را کپی کند، درست مثل آثار هنری معروف که نسخه‌های جعلی هم دارند. البته که یک کپی با اثر اصلی فرق دارد، و در اینجا نیز بلاکچین اصالت NFT را تایید می‌کند.
آیا جذابیت NFTها زودگذر است؟
شاید شما هم الآن گیج شده باشید و ارزش ذاتی NFTها را صفر بدانید. چراکه برخلاف آثار هنری فیزیکی، اینجا با کپی چیزی از کیفیت فایل کم نمی‌شود. به بیان دیگر، تصویری که شما با کپی در اختیار می‌گیرید با نسخهٔ اصلی که شاید هزاران دلار بابتش پرداخت شده، فرقی ندارد.
تا اینجای کار استدلال درستی است. اما به نظر می‌رسد جذابیت NFT بین مردم به خاطر مالکیت یک اثر هنریِ یکتا باشد، نه کیفیت و اصالت فایل. در واقع مثل یک جفت اسنیکرز لیمیتد-ادیشن، خریدار می‌داند که صاحب یک چیز خاص و یکتا است و بلاکچِین مالکیت او را تایید می‌کند.
هدف از این نوآوری چیست؟
جدای از فخرفروشی بابت مالکیت یک اثر خاص، ماجرا این است که با ظهور NFTها سرمایه‌گذاران می‌توانند راحت‌تر از هنرمندان حمایت مالی کنند و در واقع دریچه‌ای تازه برای مشارکت هنرمندان دیجیتال در اقتصادِ بلاکچِین باز شده است.
گامل بعدی برای NFTها چیست؟
با اینکه هم‌اکنون دیوانگی شدیدی پیرامون NFTها داریم، مطمئنا این شتاب و هیجان فروکش خواهد کرد و مثل هر بازاری، به تعادل خواهد رسید. شاید الآن وقت خوبی برای خرید NFTها نباشد. دنیای رمزارزها همیشه دوره‌هایی از رونق و رکود را داشته و امسال هم استثنا نیست.
منبع: Daily Hive
