بگفته سازمان بهداشت جهانی (WHO) بسیاری از افراد بیش از مقدار توصیه شده یعنی یک قاشق چایخوری یا پنج گرم در روز، نمک مصرف می‌کنند.
گزارش اخیر WHO نشان می‌دهد کانادایی‌ها بطور میانگین روزانه 9.1 گرم نمک می‌خورند که حدودا دو برابر مقدار مجاز است.
همچنین بنابر اعلام کارشناسان بخش زیادی از این نمک (بیش از 75 درصد آن) با خوردن غذای رستوران‌ها و خوراکی‌های فراوری شده وارد بدن می‌شود.
بگفته دکتر ماری اسکو، رزیدنت پزشکی خانواده در بیمارستان کالج زنان و دکترای علوم تغذیه، بیشتر نمک مصرفی را افراد اضافه نمی‌کنند و در غذای مصرفی آن‌ها وجود دارد.
علاوه بر غذای رستوران‌ها و بسیاری از خوراکی‌های فراوری شده، محصولات خواروبار نیز حاوی مقدار زیادی سدیم هستند.
سامانتا چابیور، متخص تغذیه اهل تورنتو، در اینباره گفت: “سه دسته اصلی از مواد غذایی که بیشترین سدیم رژیم غذایی را در خود دارند محصولات نانوایی، غذاهای ترکیبی و گوشت‌های فراوری شده هستند.”
غذاهای مخلوط شامل پیتزا، لازانیا و غذاهای یخ‌زده می‌شود. همچنین بگفته چابیور سوپ، پنیر، سس و چاشنی‌ها نیز مقدار زیادی سدیم در خود دارند.
محصولاتی چون انواع نان، مافن و بیسکوییت‌ها حاوی مقدار زیادی نمک هستند. بگفته چابیور این غذاها طعم شور ندارند و مصرف‌کنندگان متوجه سدیم موجود در آن‌ها نمی‌شوند.
مصرف بیش از حد نمک چه آثاری بر بدن می‌گذارد؟
بگفته چابیور سدیم نیاز بدن به آب را بیشتر می‌کند، به همین دلیل زمانی که سدیم بیشتری مصرف میکنیم آب اضافی وارد رگ‌ها می‌شود و فشار بیشتری به آن‌ها وارد خواهد شد.
این فشار می‌تواند به مرور زمان موجب گشاد شدن رگ‌ها و فشار خون شود.
بگفته اسکو فشار خون بالا مهمترین عامل بیماری‌های قلبی است و این بیماری نیز اصلی‌ترین دلیل مرگ و ناتوانی در کانادا به شمار می‌رود. همچنین فشار خون بالا می‌تواند خطر بروز سکته و بیماری کلیه را نیز بالا ببرد.
براساس آمار Statistics Canada در سال 2020 تقریبا 54,000 نفر در کانادا به دلیل بیماری قلبی جان خود را از دست دادند.
اسکو در بخش دیگر صحبت‌هایش گفت: “اگر برای رفع تشنگی پس از مصرف نمک نوشیدنی‌های شیرین و پر از قند یا نوشیدنی‌های حاوی کالری بنوشید بدن درگیر مشکلات بسیار بیشتری خواهد شد.”
چگونه مصرف نمک را کاهش دهیم؟
برای حل مشکل باید رژیم غذایی خود را تغییر دهید.
توصیه کارشناسان کاستن از مصرف غذاهای فوری است؛ بنابراین بهتر است در خانه و با مواد اولیه سالم و فراوری نشده آشپزی کنید.
چابیور توصیه می‌کند که مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، آجیل و دانه‌ها، گوشت، مرغ و ماهی فراوری نشده را نیز در رژیم غذایی خود بگنجانید.
او همچنین جایگزین‌های زیر را بجای نمک پیشنهاد می‌کند:
- خوراکی‌های اسیدی مانند سرکه و آب‌لیمو
- خوراکی‌های آروماتیک مانند زنجبیل، سیر و پیاز
- سبزی‌ها و ادویه‌های تازه و خشک
- چاشنی‌های بدون نمک
با اینحال تهیه غذای کامل در خانه می‌تواند برای برخی دشوار باشد. هزینه بالای مواد اولیه و زمان بالای پخت غذا ازجمله چالش‌های پیش رو هستند.
قیمت پایین‌تر غذاهای فراوری شده و سبک زندگی امروزی که شهروندان را به سفارش یا خوردن غذا در بیرون ترغیب می‌کنند، موجب شده شهروندان از آشپزی در خانه فراری باشند.
به برچسب مواد غذایی توجه کنید
بگفته متخصصان مطالعه برچسب مواد غذایی در هنگام خرید و توجه به میزان سدیم موجود می‌تواند به کاهش مصرف نمک کمک کند.
چابیور میزان پنج درصد یا کمتر را برای مواد غذایی مناسب می‌داند و به باور او اگر این مقدار از 15 درصد بیشتر باشد خطر ماده غذایی بسیار بالا است.
شما می‌توانید با مراجعه به اینجا میزان سدیم دریافتی خود در طول روز را محاسبه کنید.
شما در رستوران‌ها نیز می‌توانید به وبسایت آن‌ها مراجعه کرده و با مطالعه جزئیات مواد اولیه درباره میزان سدیم موجود در غذاها اطلاعات کسب کنید.
لزوم اجرای قوانین محدودکننده
کاستن از میزان سدیم مصرفی بسیار دشوار است، از اینرو اجرای سیاست‌ها گوناگون توسط دولت و وضع مقررات می‌تواند به تغییر الگوی مصرف کمک کند.
بگفته دکتر نرمن کمپل، استاد بازنشسته پزشکی در دانشگاه کلگری و از مشاوران دولتی برای سیاستگذاری سدیم در کانادا، یک استراتژی ملی برای کاستن از مصرف سدیم در سال 2010 ایجاد شد اما اجرای آن به کندی پیش می‌رود.
اسکو انتظار دارد که هشدارهای سدیم بر روی بسته‌بندی غذاهای فراوری شده با سدیم بالا، طی دو سال آینده نقش ببندند؛ این نوع هشدارها می‌توانند آگاهی مصرف‌کنندگان را بالا ببرند. به باور او در مرحله نخست باید تا جای ممکن اطلاعات لازم درباره میزان سدیم موجود در غذاها را در اختیار مردم قرار دهیم.
در دیگر نقاط دنیا سیاست‌گذاران مقررات سختگیرانه‌تری را برای نصب برچسب هشدار سدیم وضع کرده‌اند.
در سال 2015 شهر نیویورک رستوران‌های زنجیره‌ای را مجبور کرد تا هشدارها را در کنا هر نوع غذای موجود در منو، که میزان سدیم آن بیش از مقدار توصیه شده است، بچسبانند.
کشور آرژانتین نیز یک قانون جامع را در سال 2022 وضع کرده که نصب برچسب‌های هشدار بر روی بسته‌بندی‌های مواد غذایی با سدیم، شکر و چربی بالا را اجباری می‌کند.
آیا سلیقه غذایی افراد قابل تغییر است؟
بگفته اسکو سلیقه غذایی افراد موجب می‌شود به راحتی میزان سدیم مصرفی را کاهش ندهند و بسرعت متوجه کمبود آن در غذا می‌شوند.
با اینحال محققان ثابت کرده‌اند که با کاهش تدریجی میزان سدیم مواد غذایی می‌توان حسگرهای چشایی را تغییر داد تا در برابر سدیم موجود حساسیت کمتری نشان دهند.
به این ترتیب تولیدکنندگان مواد غذایی می‌توانند با کاستن از میزان سدیم محصولات خود همچنان خوراکی‌های خوشمزه تولید کنند.
منبع: CBC
